Special interest: Snuiftabak, bestaat dat nog?

Jazeker! De wondere wereld der snuiftabak is nader besnuffeld door Laboratoire insanité. Leidend voorwerp:de neus.

Snuiftabak, wat is dat eigenlijk?
Snuiftabak (in het Engels ‘smokeless tobacco’ of ‘snuff’) is een vorm van tabak die niet gerookt, maar gesnoven wordt. Het ontstaan van snuiftabak ligt verscholen in het feit dat het oorspronkelijk werd genuttigd op plaatsen waar geen vuur voorhanden was of het tijdens het werk onmogelijk was te roken en de nicotinehonger toch gestild moest worden. Bij de productie werden de tabaksbladeren eerst gedompeld in lavendel, rozenolie, menthol, muskaat of eucalyptusolie. Vervolgens werden ze gesponnen en gevlochten tot een karot en meerdere jaren te drogen gehangen. Uiteindelijk werden deze karotten gemalen door de snuifmolenaar en werden er ingrediënten als honing, suiker, rozijnen of scherpere stoffen zoals citroensap, azijn en tamarinde toegevoegd. In de 18de eeuw was het gebruik van snuiftabak algemeen ingeburgerd in de Hollandse samenleving. Gesnoven werd er echter al veel eerder. Vanuit Frankrijk was het rond 1600 in de meeste Europese landen, vooral in betere kringen, doorgedrongen. Door overmatig gebruik en het mengen van de tabak met kleurstoffen, andere kruiden en/of slechte andere soorten tabak, kwam destijds de neusziekte Pica Nasi veel voor. In tegenstelling tot de Gouden Eeuw wordt er tegenwoordig niet meer veel tabak gesnoven in Nederland. Landen waar er nog wel lustig op los gesnoven wordt zijn Zweden, de wintersportlanden Oostenrijk en Zwitserland en Marokko. Zo gebruiken veel Marokkaanse jongeren in Nederland nog steeds snuiftabak. Ook in de Kaapverdische cultuur is het gebruik van snuiftabak een gewoonte.

In Rotterdam-Kralingen zijn nog steeds twee oude snuifmolens in bedrijf, welke op traditionele wijze snuiftabak produceren, deels op basis van louter kruiden. Meer informatie over Stichting de Kralingse snuif en specerijencompagnie: www.snuifmolens.nl.

De ervaring
Tussen duim en wijsvinger neem je een plukje tabak en je snuift het naar binnen. Het snuiven geeft een frisse, tintelende verfrissing in de neusholten, vaak gevolg door een allerbevrijdende nies. Ik heb vijf varianten geconsumeerd: Ozona Snuff (met menthol), Ozona Snuffy (tabaksvrij met druivensuiker en menthol), Gawith Apricot (snuif met abrikozensmaak) en twee varianten van de Kralingse snuifmolen. Eerlijk is eerlijk: het heeft iets. Je kunt duidelijk de verschillende smaken herkennen op je slijmvliezen en je houdt zo’n twintig minuten een fris gevoel in je neus. Je moet wel zorgen dat je een zakdoek bij de hand hebt, want als je de snuif lang genoeg laat zitten zodat de nicotine via je slijmvliezen in je bloedbaan terecht komt, zal je het restant op een nette manier moeten zien te lozen. Zou snuiftabak het antwoord in de strijd tegen de anti-rookgestapo kunnen zijn? Tja, het is rookvrij roken, beter gezegd rookvrij nicotine nuttigen, dus wat dat aangaande zeg ik ja. Vraag me alleen af of het zo verstandig is in een café een snuif te nemen. Zeker Ozona Snuffy, de witte tabaksvrije variant, roept snel verkeerde associaties op...

Waar verkrijgbaar?
Wil je het zelf eens ervaren dan kun je terecht op de site van Tabakado.nl. Deze webwinkel in tabakswaren van de beroemde tabaksspeciaalzaak in Eindhoven verkoopt 19 (!) verschillende smaken. Een doosje met een inhoud van 10 gram kost €1,75, de doosjes van Neerlands makelarij (25 gram) €2,50. Bestellen is simpel: kies je product en aantallen en geef aan welke verzend- en betaalwijze je prefereert. Naast snuiftabak kun je online ook een keur aan sigaren en (water)pijp(tabak) bestellen. Tip is de ‘kado-idee’-optie waar je originele rookwarencadeaus aantreft zoals sigarenboeken en humidors. www.tabakado.nl.